هوش هیجانی یا هوش عاطفی یکی از جنبه های توانمندی ذهنی انسان است که نقش مهمی در رشد و بالندگی فرد دارد. برای سالهای متمادی تصور بر این بود که ضریب هوشی نماینده میزان موفقیت افراد است. در حال حاضر محققان دریافته اند که ضریب هوشی تنها عامل موفقیت افراد نیست و عوامل عاطفی و اجتماعی اهمیت بسیار زیادی در این زمینه دارند.
هوش هیجانی چیست؟
هوش هیجانی با کنترل و درک هیجانات ارتباط دارد. هوش هیجانی یعنی توانایی دریافت دقیق، درک و مدیریت هیجان ها در خود و دیگران. این توانایی به ما کمک می کند تا هیجانات را در خود ودیگران تشخیص داده و تنظیم کنیم. از این رو این توانمندی ارتباط نزدیکی با مهارت مدیریت هیجان ها و مهارتهای زندگی دارد.
نقش هوش هیجانی در موفقیت
قطعا شما در طول زندگی افرادی را دیده اید که می دانند چگونه با دیگران تعامل کنند. اکثر این افراد این مهارتها را در طول زندگی آموخته اند. آنها در برخورد با افراد دیگر صبورتر هستند و تاثیر گذاری بیشتری دارند. همه این توانایی از مجموعه‌ای از مهارتها بنام هوش هیجانی نشأت می‌گیرند. هوش هیجانی تعیین کننده و تغییر دهنده‌ی احساسات، برانگیزاننده‌ی خود و همدلی با اشخاص دیگر است. قطعا افرادی که هوش هیجانی بالاتری دارند به دلیل درک هیجانی بالاتر، انعطاف پذیری بیشتری در مقابل چالشهای زندگی دارند. این ویژگی کمک می کند تا بهتر بتوانند با شرایط و ناسازگاری ها کنار آیند، کمتر آسیب ببینند و دستاوردهای بهتری داشته باشند.
هوش هیجانی در کودکان نقش مهمی در دوست یابی و کسب موفقیت در مدرسه دارد. بزرگسالان با هوش هیجانی بالاتر در کار و زندگی شخصی خود موفق تر هستند.
اکنون این سوال مطرح می شود که هوش هیجانی ذاتی است یا اکتسابی؟ نتایج بررسی ها نشان داده است که همانند ضریب هوشی، هوش هیجانی نیز متاثر از وراثت و محیط است. به عبارت دیگر اگر چه افراد با خلق و خوی متفاوتی متولد می شوند، ولی می توانند یاد بگیرند که در تعامل با دیگران خلق و خوی خود را کنترل کنند. اصولا هر چه تعاملات انسانی مفید افراد افزایش یابد، هوش هیجانی آنان نیز بالاتر می رود.
جهت مطالعه بیشتر در زمینه سایر ابعاد هوش موضوع هوش مثبت را ببینید
