یکی از عوامل موثر در تعاملات فردی و اجتماعی قابل پیش‌بینی بودن افراد است. با این حال بروز هیجانات گاهی منجر به بروز رفتارهای پیش بینی نشده می شود که می تواند بر روابط فردی و اجتماعی اثر گذارد.
منظور از آنچه در اینجا به عنوان مدیریت یا کنترل هیجان بیان می شود، سرکوب هیجان نیست، بلکه چگونگی بروز آن است. همواره به یاد داشته باشید همانطور که بروز بی‌قاعده و ناگهانی هیجان می تواند آسیب زننده باشد، سرکوب هیجان نیز آسیب هایی در پی دارد. علیرغم آنچه در سخن می آید، کنترل هیجان کار چندان ساده ای نیست و به خواست تلاش و تمرین نیاز دارد. اگر چه تفاوت های فردی در خلق و خو و خصوصیات افراد بر سطح هیجانات و بروز آن تاثیرگذار است، با این حال کنترل هیجانات هم مانند همه مهارت ها با آموزش و تمرین قابل ارتقا است.
گامهایی برای مدیریت هیجان
شناخت: برای برخورد موثر با یک هیجان منفی باید بتوانیم آن را بشناسیم. بنابراین باید به تغییرات جسمی خود حساس باشیم و بیشتر به آنها توجه کنیم. معمولاً افراد در پاسخ به یک یا چند حالت هیجانی ضعیفتر عمل می کنند. خودآگاهی کمک می کند تا سریعتر حالات هیجانی را تشخیص دهیم و فرصتی برای اقدامات پیشگیرانه داشته باشیم.
فرصت دادن: وقتی هیجانات خود را بشناسیم در هنگام بروز آن ها می دانیم که این یک حس گذرا است. است دادن فرصتی کوتاه در این شرایط بسیار در مهار هیجان موثر است. در این فرصت سعی کنید تغییرات فیزیولوژیک خود را نگاه کنید چند تنفس عمیق داشته باشید یا یک لیوان آب بنوشید. ین فرصت کوتاه مغز تحلیلگر شما فعال می‌شود و به شما کمک میکند رفتارهای خود را هنگام تجربه و بروز هیجان کنترل کنید.
انتخاب شرایط: اتفاقات گذشته را مرور کنید تا ببینید چه شرایطی در شما هیجانات ناخواسته ایجاد میکند. پس از آن سعی کنید کمتر خود را در آن شرایط قرار دهید. در این مورد حتی آگاهی دادن به اطرافیان می‌تواند کمک کند تا آنان نیز از بروز شرایطی که منجر به واکنش های هیجانی در شما می شود جلوگیری کنند.
تغییر واکنش: گاهی اوقات واکنش هایی که ما در هنگام هیجان از خود بروز می دهیم مسئله ساز می شود. در این موارد لازم است رفتار و نحوه واکنش به هیجان را تغییر دهیم. اگر فردی تا امروز یاد گرفته است در هنگام خشم فریاد بزنند، از امروز باید به تجریش رفتار خود را با حرکت‌های مثبت تر مانند ترک موقعیت یا قدم زدن در مواقع خشم جایگزین کند. البته این کار نیاز به زمان و انرژی دارد. پس زود خسته نشوید.
برای اطلاعات بیشتر مفهوم هیجان و ابعاد آن را ببینید.
