تشخیص این که در کوزه هستید

شمااز روی احساس خود  می توانید تشخیص دهید که در کوزه هستید. اغلب زمانی که احساس می کنید دیگران به شما  خیانت می کنند یا بیشتر اطرافیانتان با شما بد رفتاری می کنند، معمولا در رابطه با آنها در کوزه بوده اید.

در این حالت یکی از نکات کلیدی کمک کنند، تکرار یک حالت یا موقعیت در وضعیت های متفاوت است. شما اگر خودتان اینگونه نباشید، قطعا افراد زیادی را دیده اید که مرتب از یک سو رفتار مشترک در بیشتر آدمهای افراد خود شکایت می کنند. در چنین مواقعی معمولا یک عامل ریشه ای در خود فرد وجود دارد که منجر می شود دیگران برخورد مشابهی با او بکنند.

گیر کردن در کوزه

اگر به دنبال تغییر دیگران، کنار آمدن با آنها، ترک موقعی، پیاده سازی مهارتها و تکنیکهای جدید از داخل کوزه باشید، همچنان در کوزه باقی خواهید ماند. حتی برقراری ارتباط هم جواب نمیدهد چون حقیقت را منتقل نخواهید کرد. وقتی در کوزه هستید، نسخه ی تحریف شده ای از حقیقت را ارائه می کنید. این گامها مشکلات ریشه ای شما را حل نخواهند کرد چراکه مادامی که در کوزه هستید، هیچ چیزی جواب نمی دهد.  مهارتها و تکنیکهای مفید ؛درصورتی که در کوزه باشی؛ جواب نمیدهند، فقط راههای پیچیده تری برای سرزنش کردن فراهم می کنند. مشکلاتی که مردم میخواهند با مهارتهای روانشناسی حل کنند به خاطر فقدان مهارتها نیست، بلکه ریشه در پشت کردن به حس خود دارد.

خارج شدن از کوزه

تنها چیزی که میتواند شما را از کوزه بیرون بیاورد این است که بدانید در کوزه هستید.  بعد میتوانید خود، نگرشهای خود و رفتار خود را تغییر دهید. اولین گام برای نجات از کوزه این است که خود را جای اطرافیانتان تصور کنید چون میتوانید نقش خود در اختلاف به وجود آمده را متوجه بشوید.

هنگامی که متوجه کوزه شده و میخواهید از آن نجات پیدا کنید، درواقع دیگر در کوزه نیستید، حداقل نگرش شما نسبت به دیگران تغییر یافته است. همین نکته کمک می کند تا مشکلات ارتباطی خود با دیگران را حل کنید. البته اگر اطرافیان  شما هم در کوزه های خود گرفتار شده باشند، تعارض شدید تر و پیچیده تر می شود. با این حال اگر یک نفر متوجه این وضعیت شود و از کوزه رها شود، دیگران هم به نگرش تغییریافته ی او نگاه کرده و آزاد می شوند.

در واقع، ما در بعضی از روبطمان در کوزه نیستیم. همین آگاهی به ما کمک می کند که در کوزه نبودن را تجربه کنیم، تجربه ای که میتوانیم به سایر روابطمان تعمیم دهیم.

بیرون ماندن از کوزه

برای این که از کوزه در امان باشید، به دیگران احترام گذاشته و آنها را به عنوان یک انسان مثل خودتان ببینید که نیازها، امیدها و نگرانیهای ملموسی دارند. وقتی اینگونه می بینید، نیازهای آنها به اندازه نیازهای خودتان برایتان اهمیت دارد.  زندگی شخصی و حرفه ای شما شادتر همراه با تعارضات اندک خواهد بود.  در کوزه نخواهید بود و به خود یا نزدیکانتان پشت نخواهید کرد.

برای مطالعه بیشتر مفهوم خودفریبی و ریشه خودفریبی را مطالعه کنید.

برگرفته از کتاب خودفریبی ترجمه زاهد شیخ الاسلام، انتشارات اورنگ