تفکر نقاد و خلاق ویژگی های مشترکی دارند، اما فرآیند یکسانی ندارند. این دو شیوه تفکر در اصل مکمل هم به حساب می آیند. در جایی که تفکر انتقادی با راه حلهای منطقی خود به بن بست می رسد، تفکر خلاق با جهش های غیر منطقی حرکت به سطوح دیگر را امکانپذیر می سازد. به اعتقاد نیل براون نویسنده کتاب راهنمای تفکر نقادانه، چند پایه ی اصلی تفکر نقاد عبارتند از:
- شهود
- تجربه شخصی
- گواهی اشخاص
- استناد به نظر مراجعب
بر این اساس می توان نتیجه گرفت برای تحلیل اطلاعات هم باید به درون خود رجوع کرد هم به محیط. تفکر نقاد در موارد زیر کمک کننده است.
- تصمیم گیری ها و پیدا کردن راه حل ها
- سوال کردن شفاف و دقیق
- یافتن پاسخ های خلاقانه
- شفاف تر فکر کردن
- پیدا کردن روابط بین علت و معلول
- پیدا کردن شباهت ها و تفاوت ها بین موضوعات مختلف
- نگاه کردن به مسائل از دید دیگران
- درک دیگران در مواقع سخت و دشوار
برای مطالعه بیشتر مهارت تفکر نقاد را ببینید.
